57η Berlinale - #4

Έχουμε δει πολλά δράματα από προτεστάντες σκηνοθέτες που ασχολούνται με τα θέματα της πίστης, του πειρασμού, της αμαρτίας… Τώρα, από την καθολική Ιταλία, μας ήρθε το θρησκευτικό IN MEMORIA DI ME (ή, για τους αγγλομαθείς, IN MEMORY OF MYSELF) του Saverio Costanzo.
Όταν ο Andrea (Christo Jivkov) συλλαμβάνει τον εαυτό του σε φάση υπαρξιακής κρίσης, αποφασίζει να κλειστεί σε μοναστήρι! Το καινούριο περιβάλλον του δεν διαφέρει πολύ από την χθεσινή ιστορία της CIA! Οι καλόγεροι και όσοι είναι ακόμη μαθητευόμενοι, κυκλοφορούν σαν ζόμπι, θυσιάζουν τα πάντα προκειμένου να υπερασπιστούν την πίστη τους, όπως ακριβώς οι ατζέντηδες τις αξίες τους. Απορρίπτουν τα εγκόσμια αναζητώντας την απώλεια της σάρκας, πιστεύοντας στον εξαγνισμό μέσω της ανιδιοτελούς αγάπης προς τον ύψιστο. Ακόμη και η αλήθεια θυσιάζεται προκειμένου να μην κλονιστεί το κυνήγι της χίμαιρας που έχουν θέσει ως σκοπό της ζωής τους. Ο κίνδυνος του πειρασμού όμως ελλοχεύει. Η αποδοχή της ομοφυλοφιλίας, της ίδιας της υπόστασης κάποιων δηλαδή, παρουσιάζεται ως αμαρτία.
Η εκκλησία, όταν δεν τα γεννά, φροντίζει να χρησιμοποιήσει τα συμπλέγματα ενοχής προς όφελός της. Πόσοι θα καταφέρουν να σωθούν από τα δίχτυα της;



Το GOODBYE BAFANA του Bille August δεν είναι τίποτε περισσότερο ή λιγότερο από ένα μνημείο προς τιμήν του Nelson Mandela (Dennis Haysbret), που παρουσιάζεται αψεγάδιαστος στη δίωρη διάρκεια του φιλμ.
Ο Joseph Fiennes που υποδύεται τον φρουρό του στη φυλακή, παρ’ όλο που μεγάλωσε παίζοντας με έναν μαύρο Νοτιοαφρικανό, έχει υιοθετήσει το apartheid όπως και η σύζυγός του, οι συνάδελφοί του και οι σύζυγοι των συναδέλφων τους. Όπως δηλαδή τα τέσσερα εκατομμύρια του λευκού πληθυσμού της Νότιας Αφρικής που διοικούν τα είκοσι πέντε εκατομμύρια των μαύρων πεπεισμένοι πως οι δεύτεροι είναι τρομοκράτες, έτοιμοι να τους φάνε ζωντανούς.
Η μεταστροφή του γίνεται απότομα, σχεδόν αδικαιολόγητα, όταν μαθαίνει για το μοιραίο δυστύχημα που είχε ο γιος του Μαντέλα. Από εκεί και έπειτα θα προσπαθήσει με τον τρόπο του να τον βοηθήσει.
Θα συγκινήσει τους πολιτικοποιημένους πενηντακάτι αλλά και τους μπερδεμένους σαραντακάτι που θα θυμηθούν την εποχή που από τη μια ξεφύλλιζαν το Face κι από την άλλη χόρευαν το Free Nelson Mandela των Special AKA νομίζοντας πως κάνουν πολιτική πράξη.



Ο πόλεμος δεν έχει χρώμα. Μόνο το αίμα. Κάπως έτσι πρέπει να τον φαντάζεται και ο Clint Eastwood. Όπως και ότι η κτηνωδία είναι ο ίδιος ο πόλεμος που μπορεί να αποκτηνώσει οποιονδήποτε λαμβάνει μέρος. Το ότι αυτή την ταινία, όπως και το σκέλος της αμερικανικής σκοπιάς The Flags Of Our Fathers, την έχει κάνει ρεπουμπλικάνος (ψηφοφόρος του κόμματος του Μπους, δηλαδή) και επελέγη από Αμερικανούς ως υποψήφια για Όσκαρ, θα πρέπει να προβληματίσει πάρα πολύ τους… φιλειρηνικούς Βαλκάνιους που τείνουν να γενικεύουν και μέσα στην ασχετοσύνη τους να τα χώνουν όλα στον ίδιο τορβά. Ας κοιτάξουν και λίγο τα δικά τους ιστορικά χάλια με τα βιβλία του δημοτικού, αλλά και με την καθημερινή τους διαρκώς αυξανόμενη βαρβαρότητα.
(Τελικά, ακόμη και οι κριτικοί που γνωρίζουν το αντικείμενό τους, είναι «λίγοι» για τη δουλειά που κάνουν, αφού από τους περισσότερους λείπει μια διεθνής, προσωπική εμπειρία. Κάποιοι - βαθιά χωμένοι στις κερκίδες του Καραϊσκάκη - νομίζουν ακόμη πως η Γερμανία κυβερνάται από τους Nαζί. Επειδή είμαι βέβαιος πως κρίνουν εξ ιδίων, μάλλον τη StaSi πρέπει να εννοούν.)
Το LETTERS FROM IWO JIMA είναι η γιαπωνέζικη ματιά στη μάχη που διεξήχθη σ’ αυτό το νησί του Ειρηνικού (τι ειρωνικό, αλήθεια, το όνομα) Ωκεανού, και κατά την ταπεινή μου γνώμη αρκετά ανώτερο από τις «Σημαίες». Εκείνο το θεώρησα αρκετά φιλόδοξο αφού έδειξε πως ήθελε να καλύψει διάφορα θέματα (ρατσισμό, κοινωνική εκμετάλλευση, οικογενειακές σχέσεις...) με αποτέλεσμα να μην πετύχει σε όλα. Τα πιο κλειστοφοβικά «Γράμματα» εστιάζουν στην προετοιμασία του ιαπωνικού στρατού για τον πόλεμο μέσα σε σκοτεινά τούνελ, στα εσωτερικά προβλήματά του με έμφαση στους διαφορετικούς χαρακτήρες, και στο αιματοκύλισμα.
Με τα δύο αυτά βίαια φιλμ, ο Eastwood καταφέρνει, δίχως διδαχές, να καταδικάσει τον κάθε πόλεμο. Κάθε που τίθεται αυτό το θέμα μου έρχονται στον νου τα λόγια της πολύ καλής Γερμανίδας ηθοποιού και σκηνοθέτιδας Katharina Talbach σε ένα talk show, που τα απευθύνω προς όλους τους πασιφιστές του καφενείου, του καναπέ και της τηλεορασούλας: «Κάθε μάνα που στέλνει το παιδί της στον στρατό είναι εγκληματίας!»



Στο ΠΑΝΟΡΑΜΑ προβλήθηκε το 2 DAYS IN PARIS της πολύ ταλαντούχας Julie Delpy. Αν σας άρεσαν τα Before Sunrise / Before Sunset μη χάσετε την ευκαιρία να περάσετε… δυο μέρες στο Παρίσι με τη σκηνοθέτιδα – σεναριογράφο – πρωταγωνίστρια – μοντέρ και συνθέτη της ομώνυμης ταινίας! Η Marion (Delpy) με τον Αμερικανό σύζυγό της Jack (Adam Goldberg), όταν δεν κυκλοφορούν στη γαλλική πρωτεύουσα ή δεν συναντούν παλιούς της έρωτες, μένουν στο πατρικό της (οι πραγματικοί γονείς της Marie Pillet και Albert Delpy υποδύονται τους ρόλους της μητέρας και του πατέρα της) και με μια μοναδική χάρη και φρεσκάδα δεν αφήνουν το παραμικρό κλισέ που αφορά τις γαλλο-αμερικανικές σχέσεις αλλά και προκαταλήψεις να πάει χαμένο αδιαπραγμάτευτο!