22 Μαρτίου 2008

Σήμερα έβρεχε απ’ το πρωί κι εγώ δεν ήμουν στα πολύ καλά μου. Είχα μια έντονη νευρικότητα. Ήθελα να βρεθώ με κόσμο, αλλά δεν υπήρχε ψυχή διαθέσιμη που θα ήθελα να συναντήσω. Πολλοί είχαν φύγει για το Πάσχα, άλλοι ήταν άρρωστοι…

Βγήκα για ψώνια και αποτελείωσα δυο ταινίες που ξεκίνησα να βλέπω χθες αλλά δεν είχα ολοκληρώσει: το αιματοβαμμένο PASSION OF THE CHRIST του Mel Gibson και τον ΟΘΕΛΟ του πάντα ενδιαφέροντα Orson Welles.

Τράφηκα με σάντουιτς που έφτιαξα με διάφορες λιχουδιές που αγόρασα.

Άκουσα μουσική, μίλησα στο τηλέφωνο με τη Μ. που θα περνούσε τα γενέθλιά της σε στενό οικογενειακό κύκλο, την Ch. που ήταν άρρωστη, τον L. που είναι στο νοσοκομείο, τη Λ. που θυμήθηκε την επίσκεψή της στο Βερολίνο πριν από τέσσερα χρόνια τέτοια εποχή, τον Γ.Π., τη Μ/Λ…

Ο δίσκος των R.E.M. είναι από τους καλύτερούς τους. Αντίθετα, οι Portishead, δεν κατάφεραν να με κερδίσουν (ακόμη). Η Λένα Πλάτωνος πολύ καλή, αν και θα προτιμούσα μια διαφορετική ερμηνεία. Κάτι στη φωνή της είναι τόσο φευγάτο που στ’ αυτιά μου καθιστά το αποτέλεσμα ερασιτεχνικό. Η μουσική, ωστόσο, δυνατή.

Κάθισα κι έγραψα το παρακάτω… μανιφέστο αντίστασης στη Λαίλαπα των Φασιστοχούλιγκαν.

Βρίσκομαι γεωγραφικά τόσο μακριά από τους «εθνικούς μειοδότες», όσο είναι ιστορικά και οι «τηλεοπτικοί πατριώτες» από τους… προγόνους, που τους θυμούνται σε καιρούς «πολιτικού κινδύνου» και τους προ(σ)βάλλουν για λόγους προπαγάνδας και τουριστικού φολκλόρ. Προτιμώ να με χωρίζουν δυο χιλιάδες χιλιόμετρα, παρά δυο χιλιάδες χρόνια.

Είναι κατάντια στη γη της Ελλάδας, όπου τοποθετήθηκαν οι βάσεις του πολιτεύματος που σήμερα ονομάζουμε Δημοκρατία, οι… επίγονοι να μην την έχουν κατανοήσει - τους ταιριάζει καλύτερα: «να μην την έχουν πάρει χαμπάρι». Έννοιες που (θα ’πρεπε να) είναι διαχρονικές, αντιστρέφονται - φευ - από τη ρευστότητα των καταστάσεων, η διάρκεια της σημασίας τους εξαρτάται - αλί - από τα ποσοστά τηλεθέασης της… αθέατης εξουσίας.

Η απομόνωση της χώρας, η βραδέα μα σταθερή απόσχισή της από την ευρωπαϊκή πραγματικότητα, φαίνεται από τις στήλες των εφημερίδων, που απορώ αν έχουν κάποιον λόγο ύπαρξης εκτός από τη συμβολή τους στη διαπλοκή και στη περιβαλλοντική ρύπανση. Ίσως δεν είναι συμπτωματικό που οι περισσότερες σοβαρές εφημερίδες του εξωτερικού είναι μεν διαθέσιμες στο Internet αλλά μόνο κατόπιν συνδρομής. Βέβαια, στην Ελλάδα (πρέπει να) είναι όλα δημοκρατικά και να επιτελούν κοινωνικό έργο. Με τον ίδιο ακριβώς τρόπο που όλες οι «δικτατορίες του προλεταριάτου» φρόντιζαν να έχουν όλα τα σπίτια τηλεόραση. Μπορεί να μην είχαν τηλέφωνο, κρέας ή καφέ, τηλεόραση όμως διέθεταν απαραιτήτως. (Κλείνω πονηρά το μάτι και συνεχίζω).

Σήμερα, όλο και λιγότεροι είναι οι νέοι ιθαγενείς που μπορούν να σταθούν δίπλα στους συνομήλικούς τους από τα κράτη της Ε.Ε δίχως να γελοιοποιηθούν εκφράζοντας τις pret-a-porter απόψεις τους, από την πλύση εγκεφάλου που δέχονται από τα τηλεοπτικά κανάλια. Ακόμη και πολλά blogs δεν απέχουν από την στείρα αναπαραγωγή στερεότυπων.
Σε πόσες χώρες, άραγε, ένας αγράμματος αρχοντοχωριάτης παίρνει τα ποσοστά του Νομάρχη Θεσσαλονίκης στις εκλογές, με τους ψηφοφόρους του μάλιστα να δηλώνουν πως αποζητούν και υποστηρίζουν την αξιοκρατία; Σε πόσες χώρες (και πού βρίσκονται αυτές) υπάρχει ακόμη θεοκρατία;
Αναρωτιέμαι αν είναι συνειδητή αυτή η τακτική του «άλλα σκέφτομαι, άλλα λέω κι άλλα κάνω» ή αν ο κόσμος τα έχει εντελώς χαμένα. Πιο συχνά καταλήγω στο δεύτερο.

Εξακολουθώ να απορώ πώς είναι δυνατόν να υπάρχουν ακόμη Έλληνες που δεν ξέρουν λ.χ. πως αυτή τη στιγμή ΔΕΝ διαπραγματεύεται το όνομα «Μακεδονία» αλλά ένα επιπλέον πρόθεμα, ένας προσδιορισμός. Πόσες φορές, όμως, δεν είδαμε αυτούς που όψιμα (υποτίθεται πως) κόπτονται για την Ιστορία (ο μέσος Γερμανός γνωρίζει πολύ περισσότερα για την Ελλάδα απ’ ό,τι οι Έλληνες για τη χώρα τους) να είναι οι πρώτοι που κοροϊδεύουν τους τουρίστες που «πηγαίνουν και βλέπουν πέτρες»;

Είναι άραγε αρκετή η ιστορία ενός λαού για να συγχωρεί όλες τις ενέργειές του; Μάλλον όχι. Ο ρομαντισμός ήκμασε στη Γερμανία, κι εκείνοι είχαν προγόνους - πιο άμεσους από εκείνους που επικαλούνται οι Έλληνες σε περιόδους «εθνικής κρίσης» - τον Μπετόβεν, τον Μπαχ, τον Γκαίτε, τον Καντ, τον Μαρξ... Ποιο ήταν το όφελος όταν εμφανίσθηκε ο Χίτλερ; Τι αντίκτυπο είχε η αναμφισβήτητη φυσιολατρία των οπαδών του στην ψυχική καλλιέργειά τους;

Για να ωριμάζει, όμως, κανείς πρέπει να έχει δασκάλους που του μαθαίνουν να σκέφτεται και να κρίνει. Στην Ελλάδα φαίνεται να αρκεί η παρωδία της δωρεάν Παιδείας. Έτσι κι αλλιώς προέχει το βόλεμα των αποφοίτων και όχι η πραγματική μόρφωση.

Είδαμε το πρόσφατο «σκάνδαλο» που προκάλεσε η έκθεση του Πικάσο στη Θεσσαλονίκη καταδεικνύοντας για άλλη μια φορά πως η πόλη (και η χώρα γενικότερα) δεν έχει πλέον καμιά απολύτως σχέση με την Τέχνη, πως το μόνο για το οποίο ενδιαφέρονται οι πολίτες της πραγματικά, είναι να ανεβούν στο τραπέζι και να χορέψουν τσιφτετέλι. Είναι γελοίο να ακούς ότι σοκάρονται οι γονείς από τα έργα του μεγαλύτερου εικαστικού καλλιτέχνη του 20ου αι. τη στιγμή που αν όχι οι ίδιοι, σίγουρα το περιβάλλον τους, κλίνει τη λέξη «μαλάκας» και τα παράγωγά της αμέτρητες φορές στις καθημερινές συνομιλίες, ενώ τα καμάρια τους εκτίθενται σε πάμπολλες ώρες τηλεοπτικών ξέκωλων. Λίγο αργότερα μάθαμε πως σοκάρει και το «Λεωφορείο ο Πόθος», αλλά δεν υπήρξε κανένα απολύτως πρόβλημα όταν ο ΟΦΗ έδωσε δωρεάν εισιτήρια σε μαθητές σχολείων προκειμένου να παρακολουθήσουν τους μεγαλύτερους θεατές του αγώνα με την ΑΕΚ να βρίζουν και να χειρονομούν με τον πιο χυδαίο τρόπο, έτσι ώστε να μάθουν να φέρονται κι αυτοί ανάλογα.

Σίγουρα είναι αναπόφευκτο να υπάρχουν ανεγκέφαλοι ΚΑΙ στην εκπαίδευση. Απαράδεκτο είναι ωστόσο να έχουν τέτοια δύναμη και ακόμη χειρότερα το αρμόδιο υπουργείο να σφυρίζει αδιάφορο.

Μέσα στη γενικότερη ανοησία δε, περνάει ακόμη η ψευδής εντύπωση πως ο ελληνικός λαός είναι «ευαίσθητος» και διαθέτει «ανθρωπιά». Λες και δεν βλέπουμε τη συμπεριφορά των Ελλήνων προς τους οικονομικούς μετανάστες και τις μειονότητες (ποια μεγαλύτερη εθνική παρακμή από το να νομιμοποιείς την αλητεία της πλειοψηφίας με το να απαγορεύεις την προσέλευση της μειοψηφίας στα εκτός έδρας ματς;). Λες και δεν ξέρουμε πως ο προβαλλόμενος (ψευδο)ουμανισμός είναι ανάλογος με την απόσταση: όσο μακρύτερα το πρόβλημα, τόσο μεγαλύτερη η ευθιξία και η ευαισθησία, τόσο ευκολότερες οι διαμαρτυρίες. Φυσικά, η έλλειψη στοιχειώδους συνείδησης φάνηκε έντονα στις απεργίες με τα σκουπίδια: όλοι έχουν άποψη για τα κοινά δίχως να συμβάλλουν σ’ αυτά (αρκεί να φύγει το πρόβλημα από το σπίτι μας κι όπου θέλει ας πάει), με τον μικροκομματισμό να καθαγιάζει την πιο αντικοινωνική συμπεριφορά.

Τελευταία παρατηρείται και μια, σχεδόν οργανωμένη προσπάθεια φίμωσης των φωνών εκείνων που επισημαίνουν τα κακώς κείμενα. Όπως και σε παλαιότερες εποχές που βασίλευε η τραμπουκική νοοτροπία, το παρακράτος δείχνει να βγάζει απειλητικά το κεφάλι του από τον βόθρο που τροφοδοτεί το μυαλό του και να επιχειρεί να εξαπλώσει τις μιαρές ιδέες του.

Όπως συνέβη προ ετών στη Γερμανία, ελπίζω πως και στην Ελλάδα θα βρεθούν ώριμοι και συνειδητοποιημένοι πολίτες να αντιταχθούν στους φασιστοχούλιγκαν. Γιατί ξέρουμε πως ο «εθνικισμός» αυτών των ανθρωποειδών δεν είναι παρά μια κάλυψη, πως οι ενέργειές τους δεν είναι «πολιτικές», αλλά εγκληματικές όπως των συμμοριών.

Ας μην ξεχνάμε ότι εκεί όπου η παρρησία (επιβάλλεται να) αποτελεί εξαίρεση, η κοινωνία βυθίζεται σε βαρβαρότητα.