Jas Sum od Titov Veles / Είμαι από το Τίτο Βέλες

Έτσι τιτλοφορείται η διαρκείας 102 λεπτών ταινία της Teona Strugar Mitevska από τη Μακεδονία που μαζί με την αδερφή της Labina είχαν κερδίσει το βραβείο της καλύτερης ταινίας μικρού μήκους («Veta») στο τμήμα Πανόραμα της Berlinale πριν από επτά χρόνια.
Στη φετινή συμμετοχή η Labina συμμετέχει ως παραγωγός, αλλά και πρωταγωνίστρια.

Το Τίτο Βέλες (ή απλά Βέλες) είναι μια πόλη – παράδειγμα προς αποφυγή, η οποία μολύνεται επί χρόνια από ένα χαλυβουργείο που λειτουργεί στο κέντρο της. Σ’ αυτό το πλαίσιο συμβιώνουν οι τρεις αδερφές: η Afrodita - που έχει επιλέξει να μη μιλάει μετά την εγκατάλειψή τους από τη μητέρα τους και τον θάνατο του πατέρα τους -, η Slavica - που βρίσκεται σε πρόγραμμα απεξάρτησης με μεθαδόνη -, και η Sapho που έχει βάλει στόχο να πάει να συναντήσει κάποιους συγγενείς της στη Θεσσαλονίκη. Αναφέρει μάλιστα πως έχει μάθει και το τρικ που χρειάζονται οι ελληνικές αρχές για να της παραχωρήσουν βίζα: «Όταν σε ρωτάνε από πού είσαι, πρέπει να λες ‘από τα Σκόπια’ και όχι ‘από τη Μακεδονία’», λέει σε κάποια στιγμή, υπενθυμίζοντας μία από τις τελευταίες ψυχροπολεμικές τακτικές που συντηρούνται από διάφορους ηλίθιους και που επιμένουν να διεκδικούν πεισματικά το… κοπιράιτ, αλλα μόνο εκεί που (νομίζουν πως) θίγονται τα δικά τους συμφέροντα, ενώ κατά τα άλλα οργιάζουν στην καταπάτησή του.

Η ταινία, που πολύ αμφιβάλλω αν θα παιχτεί ποτέ στην Ελλάδα των «μακεδονομάχων», είναι άνιση. Ενώ ξεκινάει θίγοντας το μεγάλο πρόβλημα που έχει προκληθεί από τη μόλυνση του περιβάλλοντος - «το εργοστάσιο μας σκοτώνει» -, αφήνει γρήγορα το συλλογικό επίπεδο και επικεντρώνεται στο προσωπικό, όπου μάλλον τα καταφέρνει καλύτερα.

Βγαίνοντας από την αίθουσα, μου ήταν αδύνατον να μην αντιπαραθέσω την παραπάνω φράση με τον στίχο «This chaos is killing me» από ένα τραγούδι του David Bowie και να αντιληφθώ για άλλη μια φορά πως πολλά από τα... ζωτικά προβλήματα που αντιμετωπίζουμε στην παραδοσιακά «καταραμένη Δύση» είναι αστεία…