Γράφοντας τη γνώμη μου για το κινηματογραφικό Mamma Mia! πρέπει να ξεκινήσω με μια διευκρίνηση: χωρίς ποτέ να τοποθετούσα ένα άλμπουμ τους στα καλύτερά μου, μου άρεσαν και εξακολουθούν να μου αρέσουν κάποια (αρκετά) τραγούδια των Abba. Νομίζω πως το γεγονός και μόνο ότι παίζονται αδιάκοπα τριανταπέντε χρόνια από την πρώτη τους εμφάνιση, σημαίνει από μόνο του πολλά για ένα ποπ συγκρότημα. Πέρα από το μεσουράνημά τους στη δεκαετία του ’70, συνέχισαν να ακούγονται στη δεκαετία του ’80, για να γίνουν στα ’90s ο κεντρικός άξονας ταινιών (Muriel’s Wedding), να αποθεωθούν (Priscilla, Queen of the Desert) ενώ δεν έπαψαν να χρησιμοποιούνται μέχρι σήμερα στα σάουντρακ (Get Smart).
Παράλληλα, αποτέλεσαν υλικό για το πολύ πετυχημένο εμπορικά «τζουκ μποξ μιούζικαλ» Mamma Mia! που ανέβηκε στο θέατρο δέκα σχεδόν χρόνια πριν μεταφερθεί στον κινηματογράφο (1999) και εξακολουθεί να παίζεται σε πολλές σκηνές του κόσμου, με μια ιστορία βασισμένη στην ταινία του 1968 Buona Sera Mrs Campbell, όπου πρωταγωνιστούσε η Gina Lollobrigida.
Τόσο όμως στο μιούζικαλ, που είχα δει σε κάποια ανύποπτη στιγμή δίχως να ενθουσιαστώ, όσο και στον τρόπο που τα τραγούδια χρησιμοποιούνται στην ταινία, πιστεύω πως αδικούνται. Από την αιθέρια αν και συχνά αφελή, ξεσηκωτική χορευτική ποπ, η σκηνοθεσία αναδεικνύει τις περισσότερες φορές μόνο το κιτς μέρος τους, «οπτικοποιώντας» τους στίχους, θυμίζοντας έτσι τα πιο φτηνιάρικα βίντεο κλιπ και φτάνοντας το αποκορύφωμα της ευκολίας στα Chiquitita και I Do, I Do, I Do… Με καραόκε ερμηνείες (ναι μεν τραγουδάνε οι ηθοποιοί αλλά από πίσω ακούγονται ενδιάμεσα τα αυθεντικά φωνητικά και βέβαια οι ενορχηστρώσεις).
Ακόμη και το τοπίο (αν και τα περισσότερα γυρίσματα έχουν γίνει στο στούντιο Pinewood του Λονδίνου) έτσι όπως λανσάρεται, φέρνει στον νου σκονισμένες από τον χρόνο ευρωπαϊκές ταινίες του ’50, όταν, λίγο μετά τον πόλεμο, ανακάλυπταν το φολκλόρ των «ιθαγενών» της Νότιας Ιταλίας ή χολυγουντιανές που χρησιμοποιούσαν τις φυσικές ομορφιές του Μεξικού ως στάχτη στα μάτια για το αφελές σενάριο και τη μέτρια ηθοποιία, με τους ντόπιους πάντα υποβαθμισμένους στον ρόλο του κατεργάρη κομπάρσου.
Η Meryl Streep κάνει ό,τι μπορεί και, επειδή είναι η κορυφαία ηθοποιός που έχουμε δει στην οθόνη, τα καταφέρνει. Συμπαθείς είναι και οι φίλες της (ιδιαίτερα η Julie Walters), όπως και η Amanda Seyfried στον ρόλο της κόρης της. Γενικά οι γυναίκες ξεχωρίζουν από τους άνδρες, που δεν έχουν ιδιαίτερα μεγάλους ρόλους.
Η αίσθηση που μένει, αν και πιστεύω πως κάθε σύγκριση περιττεύει, είναι πως οι Abba σαφώς δεν πλησίασαν ποτέ το ταλέντο των Beatles. Αν, ωστόσο, θέλετε μια μικρή απόδειξη ακούστε το Slipping Through My Fingers των πρώτων και έπειτα αφεθείτε στο She’s Leaving Home, δύο τραγούδια που πραγματεύονται το ίδιο θέμα.